Ozan Ömer Kadüker – Özel okul arayışında olan veliler için ‘native speaker’ yani ana dili İngilizce olan öğretmenlerin olması çok önemli. Bu noktada özel okullarda yabancılar, usta öğretici, uzman öğretici, öğretmen gibi farklı unvanlarla görev yapabiliyor. Ancak yabancı öğretmenler konusunda her okulun tutumu farklı. Bazı okullar, kendi ülkesinde öğretmenlik okumuş kişileri çalıştırırken bazılarında ise öğretmenliğe dair hiçbir geçmişi olmayan insanlar görev yapıyor.
Öğretmen gibi gösterilen kişiler, mühendislik, veterinerlik, teknoloji, sağlık, sanat gibi alakasız ön lisans veya lisans mezunları olabiliyor. Öyle ki kendi ülkesinde daha önce manavlık, çağrı merkezi operatörlüğü yapanlar bile var. Bu kişiler derslere giriyor, not yetkisi olmamasına rağmen öğrencilere not da veriyor. Bazı okullarda ise bu kişilerin derse girdiği anlaşılmasın diye okul içinde ayrı, müfettişlere gösterilmek üzere ayrı iki farklı sınıf defteri tutuluyor.
‘Eğitimleri yetersiz’
Yabancı öğretmenlerin işe alım mülakatlarını yapan bir İngilizce öğretmeni, “Ülkelerinden aldıkları diplomalar ve sertifikalar gerçek mi? Ne eğitim aldılar, yeterli mi belli değil. 20 yıldır gerçekten işi öğretmenlik olan 2-3 kişiye denk geldim sadece. Genelde İran, Nijerya, Hindistan hatta Kamboçya gibi ülkelerden geliyorlar. Ülkesinde manavlık, çağrı merkezi operatörlüğü yapanlar bile vardı. Öğretmenlik becerileri zayıf” dedi.
Eğitimsiz insanlara çocukların emanet edildiğine dikkat çeken öğretmen, “Resmiyette biz gözüküyoruz. Müfettiş geldiğinde Türk öğretmen çalışıyor sanıyor. Bir öğretmenin yaptığı her işi yapıyorlar ama e-okulda yoklar. Bazı okullarda resmi ve gizli olarak iki defter dolduruluyor. Resmi şekilde çalışan yabancılara bakanlık kararıyla asgari ücretin 3 katından az maaş verilmiyor. Resmiyette gözükmeyen kişiler ise öğretmenlerin en az 2-3 katı maaş almakta” diye konuştu.
Okul arayışında olan bir veli ise “Ücretleri yıllık 500 bin TL’leri aşan bir okulda öğretmenin ana dilinin İngilizce olduğu söylendi. Kendi çabamla kişinin özgeçmişine ulaştım. İranlı olduğunu ve öğretmenlik mezunu olmadığını gördüm. Yeni mezun olmuştu, hiçbir öğretmenlik geçmişi de bulunmuyordu. Bu yüzden vazgeçtim” ifadelerini kullandı.
‘Özgeçmişleri inceleyin’
Okul seçiminde velilerin dikkatli olması gerektiğine dikkat çeken Eğitim Danışmanı Nur Erdem Özeren ise şunları söyledi: “İyi okullar, gerçekten liyakat sahibi, pedagojik eğitim alan kişilerden seçiyor. Ancak bunu manipüle edenler var. Özellikle ilkokul, ortaokul çağındaki çocuklarla iletişim için uzmanlık gerekiyor. Buna sahip olmadan derslere girmeleri yanlış. Sınıf öğretmeninin kim olduğuna bakılıyor. Bu öğretmenleri de sorgulamak, özgeçmişlerine bakmak lazım. Gerekirse milli eğitim müdürlüğüne sormalılar. Ayrıca gerçekten ‘native’ olmak için ana dilinin bu olması lazım. Sonradan öğrenilen İngilizce ile native speaker olunmuyor. Sırf yabancı olsun diye formasyonu olmayan insanlara çocuklar emanet edilmemeli.”
Kadroda yoklar
Özel okulların sitelerinden öğretmen kadrolarını inceledik. Bazılarında yabancı öğretmen bulunduğuna dair reklam yapılmasına rağmen kadrolarında hiç yabancı yoktu. Bazıları ise kadrosundaki öğretmenlerin mezun olduğu üniversiteyi yazarken bölümlere yer vermemişti. Öğretmenlerin farklı sitelerdeki özgeçmişleri incelendiğinde ise öğretmenlikle alakasız bölümlerden mezun oldukları dağıtım uzmanlığı gibi iş geçmişleri olduğu görülüyordu.
30 saatte unvan hazır
Kolejlerde ve kurslarda öğretmenlik yapabilmek için yabancıların TESOL belgesi alması gerekiyor. Ücretleri 10 bin TL ile 30 bin TL arasından değişen kursların yetkililerinin verdiği bilgiler şöyle: “2 yıllık üniversite diplomanızın olması yeterli. Kursu, seviyenize göre 1 ayda da bitirebilirsiniz. Toplam 30 saat yeterli olur. İsterseniz online eğitim verebiliriz.”
